Turkish-Cypriot Literature
North Cyprus  
 


Mehmet Yasin - Kitap Elestirisi
  Mehmet Yasin, (1995), `Poeturka', Adam Yayinlari, Istanbul. 
(Asagidaki yazi 28 Aralik 1995 Cumhuriyet Kitap'tan nakledilmistir)
  Ulusal olan herseyin degisime ugradigi bir donemde, Yasin'in bu son kitabi Poeturka'da yapildigi gibi Turk(ce) edebiyat /Turk(ce) siir kavraminin yeniden sorgulanmasi, Yasin'in kendi geleneginin ne oldugu uzerine dusunmesi, gecmis ve gelecek arasinda icten, somut, gercek bir bag olarak ortaya cikiyor. Mehmet Yasin'in yazdiklarina bazi tepkiler de geldi. Bu tepkilerden yola cikarak bir saptama yapilabilir. Poeturka iki turlu okunabilir. Daha once uzerinde durulma yan bircok sorunu gundeme getirdigi icin bu sorunlar uzerinde durulabilir ve statukoya, kisilere yoneltilen elestiriler cercevesinde ufuklari genisletebile cek bir tartisma ortamina girilebilir. Ya da "bu ne rezalet, su sair hakkinda bu yorumu nasil yapar" diye bakilip bir savunmaya girilebilir ki bu da statuko yu korumaya, dinamik acilimlari engellemeye yonelik bir cabadan oteye gecmez. Ne yazik ki bu kitaba yonelik elestiriler bu duzeyde kalmis ve onun "Turk aydin larinin cogu resmi kimlik anlayisina a priori bir kabulle yaklasiyor".

"Merkezi kimlik notrmus, dogal olanmis ve boylece Turkluge aidiyet herhangi bir kimlik aidiyeti degilmis gibi davraniyorlar" sozlerini dogrular bir tavir ser gilemislerdir. Nitekim Poeturka'da belirtildigi gibi, Yasin'in kitabindaki yazi lar Adam sanat dergisinde yayinlandigi sirada olumlu tepkiler, genellikle Turkiye disindan ya da disaridan bakabilenlerden gelmekte. Bunlardan Kibrisli Hakki Yucel, Dervis Zaim gibi yazarlar da Yasin gibi "Istanbul merkezli edebi yatin dayattigi norm ve standartlara gore eser uretmek zorunlulugundan", bir baska deyisle icerideki-disaridaki karsitliginin, farkli olana karsi tavrin engelleyiciliginden yakiniyorlar.

Oysa, cesitli kesimlerin siyasal-kulturel zeminiyle bu tartismaya katilmalari Yasin'in degindigi konulari netlestirecekti. Varolan yapinin elestirilmesi, elestirel yaklasimin on planda tutulmasi gelismenin motorudur ve aydin varolu sunun da bir niteligidir. Hangi yapinin yandasi olursaniz olun elestirel olmak gelismeyi saglar. Mehmet Yasin da elestirebilir ve elestirilebilir kuskusuz ancak alternatif getirerek. Yasin'in Poeturka'da ele aldigi temel sorunu siya set bilim perspektifinin sagladigi avantajla, akademik bir yaklasimla ele alma ya calismasi, ulusal edebiyata tarihsel, sosyolojik olarak bakarak ayna tuta bilmesi bir acilim saglamis, ancak konuyun oznelerle ele almasi kisisel pole miklere de kapi acmistir. Yoksa Mehmet Yasin'a gelen tepkilerin hegemokin iliskilerin savunucusu olarak, farkli kimliklere karsi cikip, onlari tehdit olarak algilayarak, dilini, kulturunu yasatmak isteyen karsi bir ofkeyle olustugunu dusunmek, konuyla ilgilenenlerin duzeyi acisindan pek de ic acici bir tablo ortaya cikarmayacaktir. Yine de Mehmet Fuat'in Adam Sanat dergisinde Haydar Ergulen'in bu konudaki mektubuna verdigi yanitta oldugu gibi onemli olan, "degisik ulkelerde degisik ortamlarda girip cikan Yasin'in daha once sorun edilmeyen bazi konular uzerinde okuyucuyu dusunmeye zorlamasidir".
  

   
   
 

Arts & Culture